한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

व्यक्तिगतप्रौद्योगिकीविकासः, एषा अवधारणा अनेकक्षेत्राणि दिशश्च आच्छादयति। सॉफ्टवेयरविकासात् आरभ्य हार्डवेयर-नवीनीकरणपर्यन्तं, कृत्रिमबुद्धेः अन्वेषणात् जैवप्रौद्योगिक्याः सफलतापर्यन्तं, प्रत्येकं मानवजातेः अज्ञातस्य अनुसरणं भविष्यस्य अपेक्षां च प्रतिनिधियति परन्तु प्रौद्योगिक्याः विकासः एकान्तवासेन नास्ति ।

यथा इङ्ग्लैण्ड्देशस्य मर्सीसाइड्-नगरस्य साउथ्पोर्ट्-नगरे छूरेण आक्रमणं कृतम् । यद्यपि अस्याः दुःखदघटनायाः प्रौद्योगिकीविकासेन सह प्रत्यक्षः सम्बन्धः नास्ति इति भासते तथापि यदि वयं गहनतरस्तरस्य विषये चिन्तयामः तर्हि सम्भाव्यसम्बन्धं ज्ञातुं शक्नुमः यथा, घटनानां निबन्धने तदनन्तरं प्रतिक्रियायां च प्रौद्योगिक्याः महत्त्वपूर्णा भूमिका भवति । पुलिसेन निगरानीयप्रौद्योगिकी, आँकडाविश्लेषणप्रौद्योगिकी इत्यादीनां साधनानां उपयोगेन घटनायाः सत्यतां पुनः स्थापयितुं, संदिग्धस्य स्थलस्य निरीक्षणं कर्तुं, प्रकरणस्य अन्वेषणार्थं च दृढसमर्थनं दातुं प्रयत्नः कृतः

अधिकस्थूलदृष्ट्या सामाजिकसुरक्षाव्यवस्थानां निर्माणं प्रौद्योगिक्याः समर्थनात् पृथक् कर्तुं न शक्यते । उन्नत-तकनीकी-उपायैः, यथा मुख-परिचयः, बुद्धिमान्-निरीक्षण-प्रणाली इत्यादिभिः सार्वजनिकक्षेत्राणां पर्यवेक्षणस्य क्षमतायां सुधारः, तथैव दुष्टघटनानां निवारणं च कर्तुं शक्यते एतेन अस्मान् अपि चिन्तयितुं प्रेरयति यत् व्यक्तिगतप्रौद्योगिकीविकासप्रक्रियायां समाजस्य सुरक्षायां सुरक्षायां च प्रौद्योगिकी कथं प्रयोक्तव्या, जनानां कृते अधिकं सामञ्जस्यपूर्णं स्थिरं च जीवनवातावरणं निर्मातव्यम् इति।

तस्मिन् एव काले सामाजिकमनोविज्ञानस्य, पारस्परिकसम्बन्धस्य च चिन्ता अपि अस्याः घटनायाः कारणात् उत्पन्नाः । अद्यत्वे प्रौद्योगिक्याः तीव्रविकासेन जनानां संवादस्य प्रकारे प्रचण्डः परिवर्तनः अभवत् । आभासीसामाजिकसंजालस्य लोकप्रियतायाः कारणेन क्रमेण जनानां मध्ये वास्तविकपरस्परक्रियाणां संख्या न्यूनीकृता अस्ति, येन केषाञ्चन जनानां मनोवैज्ञानिकसमस्यानां समये ध्यानं समाधानं च न प्राप्यते व्यक्तिगतप्रौद्योगिकीविकासः अस्याः स्थितिः सुधारयितुम् नूतनान् उपायान् पद्धतीश्च प्रदातुं शक्नोति वा इति अन्वेषणीयः प्रश्नः अस्ति।

तदतिरिक्तं प्रौद्योगिकीविकासे सामाजिकस्थिरतायां च शिक्षायाः प्रमुखा भूमिका अस्ति । सद्नैतिकगुणैः तकनीकीक्षमताभिः च सह प्रतिभानां संवर्धनं अपराधनिवारणाय समाजस्य सामञ्जस्यपूर्णविकासाय च महत्त्वपूर्णः आधारः अस्ति प्रौद्योगिकीनवाचारस्य अनुसरणं कुर्वन् व्यक्तिगतप्रौद्योगिकीविकासकाः शिक्षाक्षेत्रे अपि ध्यानं दत्त्वा सामाजिकनागरिकाणां नूतनपीढीयाः संवर्धनार्थं योगदानं दातव्यम्।

संक्षेपेण व्यक्तिगतप्रौद्योगिकीविकासस्य सामाजिकघटनानां च सम्बन्धः जटिलः विविधः च अस्ति । वयं केवलं प्रयोगशालासु संहितासु च प्रौद्योगिकीविकासं सीमितुं न शक्नुमः, अपितु व्यापकसामाजिकसन्दर्भे स्थापयित्वा सामाजिकसमस्यानां समाधानं कथं करणीयम्, प्रौद्योगिकी उन्नतिद्वारा उत्तमं भविष्यं च निर्मातव्यम् इति चिन्तनीयम्।