한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

अद्यतनस्य द्रुतप्रौद्योगिकीविकासस्य युगे जावाविकासादिकं तकनीकीकार्यं सामाजिकप्रगतेः प्रवर्धने महत्त्वपूर्णं बलं जातम् । परन्तु एतेषां तान्त्रिककार्यस्य विकासः एकान्ते न भवति अपितु विभिन्नैः बाह्यकारकैः सह अन्तरक्रियां करोति । यथा जापानदेशेन सम्मुखीकृताः प्राकृतिकाः आपदाः यद्यपि प्रौद्योगिकीविकासेन सह प्रत्यक्षतया सम्बद्धाः न दृश्यन्ते तथापि तेषां गहनस्तरस्य सम्भाव्यः प्रभावः भवितुम् अर्हति

एकतः प्राकृतिकविपदानां कारणेन संसाधनानाम् पुनर्विनियोगः भवितुम् अर्हति । यदा प्राकृतिक आपदासु प्रतिक्रियां दातुं सर्वोच्चप्राथमिकता भवति तदा मूलतः प्रौद्योगिकीविकासे निवेशिताः मानवीय-भौतिक-वित्तीय-संसाधनाः अस्थायीरूपेण विक्षिप्ताः भवितुम् अर्हन्ति यथा, नूतनसॉफ्टवेयरविकासाय अथवा विद्यमानप्रणालीनां अनुकूलनार्थं प्रयुक्तस्य धनस्य उपयोगः सशक्ततरविपदाचेतावनीप्रणालीनिर्माणार्थं, उद्धारसाधनविकासाय, आधारभूतसंरचनायाः मरम्मतार्थं वा भवितुं शक्यते अस्य अर्थः अस्ति यत् जावा विकासादिकं तकनीकीकार्यं अल्पकालीनरूपेण संसाधनानाम् अभावस्य सामनां कर्तुं शक्नोति, येन परियोजनायाः प्रगतिः गुणवत्ता च प्रभाविता भवति ।

अपरपक्षे प्राकृतिकविपदाः नूतनप्रौद्योगिकीनां माङ्गं अपि उत्तेजितुं शक्नुवन्ति । आपदायाः अनन्तरं प्रायः कुशलसूचनाप्रबन्धनस्य, आँकडाविश्लेषणस्य, दूरस्थसहकार्यसाधनस्य च आवश्यकता अत्यन्तं वर्धते । यथा, भूकम्प-राहतकार्य्येषु प्रभावितक्षेत्रेषु कार्मिक-सामग्री, उद्धार-आवश्यकता इत्यादीनां सूचनानां शीघ्रं एकीकरणं विश्लेषणं च कर्तुं शक्नुवन्तः प्रणाल्याः आवश्यकता वर्तते एतेन जावा-विकासकानाम् नूतनानि अनुप्रयोग-परिदृश्यानि नवीनतायाः अवसराः च प्राप्यन्ते, येन ते अधिकव्यावहारिक-अनुकूल-सॉफ्टवेयर-समाधान-विकासाय प्रेरिताः भवन्ति

तदतिरिक्तं प्राकृतिकविपदानां कारणेन सामाजिकं मनोवैज्ञानिकं च परिवर्तनं उपेक्षितुं न शक्यते । आपदानां प्रभावं अनुभवित्वा जनानां सुरक्षायाः, स्थिरतायाः, सुविधायाः च प्रबलाः आवश्यकताः भवन्ति । एतेन जावा-विकासकाः विशेषकालेषु उपयोक्तृणां मनोवैज्ञानिक-आवश्यकतानां पूर्तये उत्पादसुरक्षायां स्थिरतायां च अधिकं ध्यानं दातुं प्रेरिताः भवितुम् अर्हन्ति । तस्मिन् एव काले समाजस्य अपेक्षा यत् आपदानां प्रतिक्रियायां प्रौद्योगिकी अधिका भूमिकां निर्वहति इति प्रौद्योगिकीविकासकानाम् उपरि अपि अधिकं दबावं प्रेरणाञ्च आनयिष्यति, येन ते स्वस्य तकनीकीस्तरस्य नवीनताक्षमतायाः च निरन्तरं सुधारं कर्तुं धक्कायन्ति

अधिकस्थूलदृष्ट्या जापानस्य प्राकृतिकविपदाः प्राकृतिकविपदानां प्रतिक्रियायां विश्वस्य सामान्यचुनौत्यं आवश्यकतां च प्रतिबिम्बयन्ति । वैश्वीकरणस्य अस्मिन् युगे प्रौद्योगिकी सीमां न जानाति, विभिन्नदेशानां क्षेत्राणां च मध्ये अनुभवाः समाधानं च साझां कर्तुं शिक्षितुं च शक्यन्ते जावा-विकासकाः अधिक-सार्वभौमिक-अग्रगामी-प्रौद्योगिकी-उत्पादानाम् विकासाय समान-आपदानां प्रतिक्रियायां अन्यदेशानां अनुभवेभ्यः प्रेरणाम् आकर्षयितुं शक्नुवन्ति

संक्षेपेण यद्यपि जापानस्य प्राकृतिकविपदाः जावाविकासकार्यं च भिन्नक्षेत्रेषु दृश्यते तथापि जटिलसामाजिकपारिस्थितिकीव्यवस्थायां तेषां मध्ये अविच्छिन्नरूपेण सम्बद्धाः अन्तर्निहितसम्बन्धाः सन्ति एते सम्पर्काः न केवलं प्रौद्योगिकीविकासस्य बाह्यपर्यावरणस्य च परस्परनिर्भरतां प्रकाशयन्ति, अपितु परिवर्तनशीलविश्वस्य प्रौद्योगिकीनवाचारं अनुप्रयोगं च कथं प्रवर्धयितुं शक्यते इति चिन्तयितुं अस्माकं कृते नूतनदृष्टिकोणं अपि प्रददति।